In 2024 heeft de gemeente Oisterwijk een onderzoek ingesteld naar de middelen die de gemeente inzet om armoede en sociale ongelijkheid tegen te gaan. Op het rapport hierover werd door de gemeente gereageerd. Voor de aanpak van armoede en ongelijkheid heeft gemeente Oisterwijk onder de vlag van Samenredzaam Oisterwijk in de “Koers Sociaal Domein” vier bouwstenen vastgelegd, die de rode draad vormen van het gemeentelijk beleid:
- Inclusief;
- Duidelijk en begrijpelijk;
- Dichtbij en
- Integraal.
“De koers Sociaal Domein” loopt over de periode 2019-2030. Op dit moment zijn we op de helft van de looptijd. Met name op het gebied van WMO en Jeugdhulp werd het Strijdplan Sociaal Domein opgesteld. Gevolgd door de Nota bestaanszekerheid en het Beleidsplan Schuldhulpverlening. In de periode 2022-2024 volgde uitwerking in specifieke regelingen. Het Loket Wegwijs fungeert bij de uitwerking als het vooruitgeschoven frontoffice van de gemeente.
Het rapport gaat, onder meer, over hoe lastig het is voor de gemeente en de sociale partners om de gehele doelgroep te bereiken. Dit ondanks inspanning op dit vlak. De gemeente wil laagdrempelig zijn voor inwoners met een hulpvraag. Om verschillende redenen weten bewoners de gemeente niet te bereiken of zijn zij zich om verschillende redenen niet of onvoldoende bewust van hun situatie en een eventueel daarmee gepaard gaande hulpvraag. Laaggeletterdheid, anderstalig zijn, vereenzaming en schroom zijn maar enkele oorzaken hiervan. De gemeente pakt hulpvragen zelf op of verwijst door naar haar partners. Voor zover bekend zijn er binnen de gemeente Oisterwijk weinig tot geen proactieve initiatieven die zijn gericht op inwoners die wellicht hulp behoeven, maar geen hulpvraag stellen. In de bestuurlijke nota waarin het onderzoek van de rekenkamer wordt gerapporteerd staan diverse voorbeelden van gemeenten die hulpvragen niet afwachten. Dergelijke initiatieven zijn hier niet bekend. Enkele voorbeelden van gemeenten zijn bijvoorbeeld Diemen met een brede intake bij schuldhulpverlening. Hoorn heeft een integrale aanpak voor Wmo, jeugd én armoede en Venray zet ervaringsdeskundigheid in bij vroeg signalering. Tijdens het onderzoek van de rekenkamer blijken er meerdere factoren te zijn die de flexibiliteit voor het doen van aanpassingen voor de gemeente beperken. Het regionaal geregeld zijn van een aantal thema’s op gebied van armoede wordt als voorbeeld genoemd. Er zijn geen op het beslechten van deze beperkende factoren gerichte initiatieven binnen de gemeente Oisterwijk bekend. Uit de Nota Bestaanszekerheid (2020) blijkt dat zowel inwoners als maatschappelijke partners aangeven dat er veel verborgen armoede is in Oisterwijk.
Tijdens hetzelfde onderzoek merkte de gemeente op dat er geen beleid ligt dat is toegespitst op het tegengaan van ongelijkheid. Er wordt in de eerdergenoemde beleidskaders ook niet expliciet verwezen naar het verkleinen van ongelijkheid. Dit terwijl de eerste bouwsteen van de Koers Sociaal Domein “inclusief” is. Er wordt benoemd dat een inclusieve samenleving zo ingericht moet worden dat iedereen mee kan doen op het eigen niveau. Daarbij zijn ambities geformuleerd om, onder meer, mee te bewegen met de behoeften van kwetsbaren. De gemeente Oisterwijk scoort hoog waar het gaat om gemiddeld vermogen, opleidingsniveau, inkomen en dergelijke. Echter een kleine rondgang door de gemeente leert al snel dat de verdeling van het vermogen niet bepaald gemiddeld is, maar dat er aanmerkelijke contrasten zijn. Deze ongelijkheid maakt wellicht dat het beleven van armoede in een gemeente als Oisterwijk dieper is dan in veel andere gemeenten. Wij zijn van mening dat de gemeente bij het armoede- en ongelijkheidsbeleid een proactieve rol heeft en de ASD wil zich inspannen om de gemeente hierbij z’n rol in te laten vullen.
De Adviesraad Sociaal Domein werkt momenteel aan een advies gericht op de aanpak van armoede en ongelijkheid.
Wil je meer weten over de ASD? Kijk dan op https://asd-oisterwijk.nl
