30 september 2025 – Adviesraad Sociaal Domein Oisterwijk

Op 18 maart 2026 worden ook in Oisterwijk verkiezingen gehouden voor de gemeenteraad. Daarom heeft de Adviesraad Sociaal Domein alle politieke partijen een brief gestuurd waarin aandacht wordt gevraagd voor ontwikkelingen in het sociaal domein in de komende jaren. De adviesraad stelt de partijen voor in hun verkiezingsprogramma aandacht te besteden aan deze ontwikkelingen. Op die manier kunnen inwoners zien waar de partijen inhoudelijk voor staan en daarop hun stem bepalen. In dit artikel wordt ingegaan op de brief van de adviesraad.

Aandacht voor ontwikkelingen in het sociaal domein en verkiezingen
De Adviesraad Sociaal Domein Oisterwijk (ASD) is ingesteld om het college van Burgemeester en Wethouders gevraagd en ongevraagd te adviseren over beleidsvoorstellen binnen het sociaal domein.
Met het oog op de verkiezingen voor de gemeenteraad op 18 maart 2026, wil de ASD een aantal belangrijke ontwikkelingen in het sociaal domein onder uw aandacht brengen. Deze zullen in de komende raadsperiode op uw pad komen en daarom adviseren wij u hiermee rekening te houden in uw programma voor de komende verkiezingen.

1. Demografische ontwikkelingen
De samenleving verandert in snel tempo. Het aantal inwoners groeit door natuurlijke aan was, migratie en omdat mensen gemiddeld langer leven. In relatie hiermee neemt de vraag naar zorg in gelijke mate toe. Deze ontwikkeling is ook van toepassing op de bevolking in onze gemeente.
Tegelijkertijd is er sprake van ontgroening. Het aantal mensen dat in de zorg werkt is daarom onvoldoende om de vraag naar zorg te beantwoorden. Het verschil tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt voor de zorg zal de komende jaren alleen maar sterker worden.
Afgezien van dit zorginfarct en afgezien van de stijgende kosten in de zorg, blijkt uit landelijke experimenten dat de kwaliteit van leven stijgt bij toenemende zelfredzaamheid en -zorg, en samenredzaamheid en -zorg. Het is daarom belangrijk dat de gemeente Oisterwijk voorwaarden creëert waardoor inwoners die verantwoordelijkheid kunnen nemen. Het stimuleren van actieve buurten, buurtopbouwwerk, ondersteunen van vrijwilligers werk en mantelzorg, het creëren van ontmoetingsplekken et cetera zijn essentieel om de kwaliteit van leven te borgen en de Wmo betaalbaar te houden.
In relatie hiermee zijn voor de komende raadsperiode de volgende vragen van belang. Wilt u de lokale wet- en regelgeving aanpassen en investeren in een meer evenwichtige samenlevingsopbouw in wijken en de buurten? Wilt u vrijwilligerswerk stimuleren zodat verenigingen en instellingen hun goede werk kunnen blijven doen? Wilt u investeren in de uitbreiding van ondersteuning van mantelzorg als voorwaarde voor haalbare zorg?

2. Jeugd en jeugdhulp
Gelukkig gaat het met veel jongeren goed. Maar helaas gaat het met een toenemend aantal minder goed. De afgelopen jaren is de vraag naar jeugdzorg landelijk gestegen van 8,5% in 2015 naar ruim 14% in 2025. Micha de Winter (emeritus-hoogleraar pedagogiek) geeft hiervoor de volgende verklaringen:

De samenleving geeft meer prikkels en verleidingen voor jongeren;
Door complexere problemen en verbeterde diagnostiek is er meer behoefte aan professionele expertise;We vergroten diagnoses en problemen uit; we zijn steeds beter in het duiden van wat niet goed gaat;
Jongeren lijken steeds minder terecht te kunnen in de directe sociale omgeving zoals familie, leraren, trainers;
Succesverhalen op sociale media leiden tot overspannen idealen.

Op inhoudelijke gronden en om de kosten beheersbaar te houden is het versterken van preventie en directe begeleiding van jongeren in buurten en op scholen nodig. Versterken van leerlingbegeleiding, (school-)maatschappelijk werk, opvoedingsondersteuning, normalisering, buurtgezinnen en preventie zijn dringend noodzakelijk om de opvoedingskwaliteit te verbeteren, om exclusie van jeugd te voorkomen en de kosten te beheersen.
Voor de komende raadsperiode is dan ook de vraag of u middelen wilt reserveren voor preventie en directe begeleiding van jongeren. Deze investering zal naar verwachting meer dan gecompenseerd worden door lagere kosten voor jeugdhulp.

3. Woningmarkt
De wachttijden voor sociale huurwoningen zijn lang en koopwoningen zijn voor starters niet te betalen. Jeugdigen wonen noodgedwongen langer bij hun ouders. De doorstroming vanuit het AZC stokt. Veel ouderen zoeken tevergeefs naar een levensloopbestendige woning en het aantal eenpersoonshuishoudens groeit. Een passend antwoord op deze situatie is tot heden niet gevonden.
Sterke sturing op sociale en kleinschalige woningbouw is noodzakelijk. Dit vraagt om politieke moed tegenover ‘het geweld’ van de bouwmarkt. Voor de komende raadsperiode is de vraag of u bereid bent om deze handschoen op te pakken.

4. Stel de inwoner centraal
Veel inwoners hebben niet het gevoel dat de (lokale) overheid zich bekommert om hun problemen. Het vertrouwen van de inwoners in de overheid neemt af. De gemeente Oisterwijk heeft stappen gezet om dat vertrouwen te herstellen. In alle kernen zijn projecten uitgevoerd waarbij bewoners kunnen aangeven wat zij belangrijk vinden voor de ontwikkeling van hun kern. Dat zijn belangrijke eerste stappen maar in een aantal gemeenten, ook in de regio, zijn verdergaande initiatieven genomen.
Denk hierbij aan het instellen van een burgerberaad, het uitvoeren van projecten zoals ‘van ik naar wij’ en het mogelijk maken om buurtinitiatieven te verwezenlijken. Ook dit vraagt om politieke moed. Bent u bereid hieraan in de komende raadsperiode uitvoering te geven?

Tot slot
De ASD heeft niet de pretentie met het bovenstaande een volledig en alomvattend beeld te schetsen van de te verwachten ontwikkelingen in het Sociaal Domein. Onze intentie is vooral u mee te nemen in een aantal ontwikkelingen en u te inspireren tot het maken van politieke keuzes over deze vraagstukken in uw verkiezingsprogramma. Dat geeft inwoners inzicht in de vraag hoe politieke partijen denken over voor hen belangrijke zaken en helpt hen bij het bepalen van hun keuze bij de verkiezingen op 18 maart 2026.
Indien u vragen en/of opmerkingen hebt n.a.v. deze brief, dan gaan wij daarover graag met u in gesprek. U kunt daarvoor contact met ons opnemen via asd@maildekort.nl

Met vriendelijke groet,

De Adviesraad Sociaal Domein Oisterwijk,
Wil je meer weten over de ASD? Kijk dan op https://asd-oisterwijk.nl

Verantwoording.

De pagina SOCIAAL DOMEIN wordt uitgebracht onder verantwoordelijkheid van de Adviesraad Sociaal Domein Oisterwijk (ASD). De ASD is het officiële adviesorgaan van het College van B&W voor alle beleidsvoornemens en uitvoeringsregelingen die gevolgen hebben voor het sociaal domein van de gemeente.
Organisaties en inwoners die actief zijn in het sociaal domein kunnen informatieve of opiniërende artikelen van maximaal 400 woorden aanbieden.
De redactie van de pagina beslist over plaatsing.
Mailadres: redactie@asd-oisterwijk.nl Website: https://asd-oisterwijk.nl